Vadertje tijd.

23 november is een speciale dag. Het is de geboortedag van mijn grootmoeder en de sterfdag van mijn grootvader. Ik mis hen allebei regelmatig, zeker op deze dag. Ik mis de stevige armen en vingers van mijn grootmoeder, haar daverende uithalen tijdens het lachen, haar Bourgondische uiterlijk en vooral haar heerlijke kookkunsten, hun voorliefde voor zoetigheid en hun onvoorwaardelijke liefde voor elkaar en zeker voor mij. Mijn grootvader was ingetogener van aard, luisterde vooral, was zeer geïnteresseerd in techniek, gek van voetbal en sport in zijn algemeenheid, rookte ‘s avonds heerlijke dikke sigaren en dronk daar een goed glas cognac bij.

Jarenlang zag ik opa in de weer met klokken, horloges en sieraden. Dan liep hij alle verschillende klokken in huis na en zette ze gelijk met de juiste tijd, zat hij vaak urenlang met een loupe op zijn bril, puntje van de tong uit zijn mond, kromgebogen boven een tafel in de huiskamer, een horloge van iemand te repareren terwijl het om hem heen een drukte van jewelste was. Ik vond dat fascinerend om te zien, concentratie in optima forma, wedstrijdsport. Daar zag ik de echte juwelier en horlogemaker Van Doren, mijn opa, aan het werk, schitterend, de winkel bestaat gelukkig nog steeds.

Op mijn 21e verjaardag gaven zij mij een horloge cadeau. Opa had de datum, mijn naam en opa en oma er zelf in gegraveerd. Ik heb het jarenlang gedragen totdat de band stuk ging waardoor ik het horloge kwijtraakte. Gelukkig meldde een paar dagen een eerlijke vinder zich bij de politie dat hij een mooi horloge had gevonden. Ik was als een kind zo blij maar durfde het horloge niet meer te dragen, een vervangende band vond ik maar niks. Juni 2003 overleed mijn grootmoeder. Mijn grootvader, toen 90 jaar, herpakte zich en leefde door. Tot in 2010 fysieke ongemakken de overhand kregen, geestelijk was hij prima in orde.

Vier dagen voor zijn dood was ik bij hem thuis met mijn moeder. Hij wilde nog een keer een experiment doen om te kijken wat hij fysiek nog aan kon, stapte uit bed en wilde een stukje lopen. Dat ging amper goed. Ik moest hem dragend in mijn armen terug in bed leggen. Ik zei dat hij zulke experimenten maar niet meer moest doen waarop hij zei dat de cirkel bijna rond was, hij kon niet meer lopen, niet meer zitten, zag weinig meer, zijn tijd was gekomen. Vier dagen later was ik er weer, samen met mijn moeder, tante en oom. De klok sloeg middernacht. Mijn moeder pakte daarna zijn hand, wreef erover en zei dat hij nu maar oma moest gaan feliciteren met haar 90e verjaardag. Vervolgens nog een laatste ademtocht en toen hield het ademen op. De tijd stond even stil, mijn eigen vadertje-tijd, 97 1/2 jaar, was niet meer…